Κάθε επιδημία, βιολογική ή οικονομική, απαιτεί άμεση δράση πριν εξαπλωθεί. Την ώρα που κυβέρνηση και Eurogroup ωλιγορούν, το ΜέΡΑ25 κατέθεσε (10-3-2020) συγκεκριμένη, κοστολογημένη πρόταση άμεσης εφαρμοσιμότητας για την αντιμετώπιση της Νέας Ύφεσης που ερχόταν έτσι κι αλλιώς αλλά η οποία, λόγω κορωνοϊού θα έρθει γρηγορότερα και θα είναι βαθύτερη:
-
510 εκ για το Εθνικό Σύστημα Υγείας
-
800 εκ για τον τουρισμό
-
510 εκ για τους μικρομεσαίους, 300 εκ για τους Αιγαιοπελαγίτες
-
720 εκ για τους ευάλωτους
-
530 εκ για δημόσιες επενδύσεις
Σύνολο 3,6 δις ευρώ.
-
ΑΠΟ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΟΕΛΘΟΥΝ ΤΑ 3,6 δις; Από το πρωτογενές πλεόνασμα μειώνοντάς το από το 3,5% στο 1,5% του ΑΕΠ – εκεί που θα έπρεπε να είναι
-
ΠΩΣ ΘΑ ΝΟΜΟΘΕΤΗΘΟΥΝ ΤΑ 7+1 ΜΕΤΡΑ; Άμεσα από τη Βουλή – χωρίς καμία διαπραγμάτευση με το Eurogroup (όπως έκανε η Ιταλία χτες ρίχνοντας 10 δις στην οικονομία τους και ρίχνοντας στο μηδέν το πρωτογενές τους πλεόνασμα)
-
ΓΙΑΤΙ ΤΩΡΑ; Αν όχι τώρα, πότε; Μετά την επιδείνωση της Νέας Ύφεσης που θα εκτροχιάσει τα πάντα;
Ακολουθεί αναλυτική παρουσίαση: (α) των 7+1 Μέτρων, (β) του αντίκτυπου στο χρέος, (γ) της διεθνούς συγκυρίας και (δ) της ανάγκης για άμεση, μονομερή νομοθέτηση των 7+1 Μέτρων από τη Βουλή
Η Πρόταση του ΜέΡΑ25 για την αντιμετώπιση της Νέας Ύφεσης αναλυτικά
Μέτρο 1ο: Κατάργηση της προπληρωμής φόρου για το 95% των επιχειρήσεων (προσωπικές επιχειρήσεις & επιχειρήσεις με κέρδη μικρότερα των €120,000 ετησίως) | Δημοσιονομικό κόστος = €510 εκ.
Μέτρο 2ο: Έκπτωση 50% του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου και των παραμεθόριων περιοχών (με εξαίρεση τα νησιά μεγάλων αντικειμενικών αξιών, π.χ. Μύκονο, Σαντορίνη, Πάρο) | Δημοσιονομικό κόστος = €300 εκ.
Μέτρο 3ο: Άμεση πρόσληψη 7 χιλιάδων γιατρών & νοσοκόμων στο ΕΣΥ (€220 εκ.), προμήθεια ιατροφαρμακευτικού υλικού (€100 εκ.), δομικές υποδομές υγείας (€200 εκ.) | Δημοσιονομικό κόστος = €520 εκ.
Μέτρο 4ο: Μέτρα για την μείωση χρήσης μετρητών στις συναλλαγές (τα οποία βοηθούν στην εξάπλωση του ιού) – κατά το πρότυπο της πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας – και την υποκατάστασή τους από πληρωμές μέσω Διαδικτύου, χρεωστικών καρτών ή εφαρμογών | Δημοσιονομικό κόστος = €10 εκ.
Μέτρο 5ο: Ακύρωση-αναστολή φορολόγησης τουριστικών επιχειρήσεων που αποδεδειγμένα επλήγησαν από μαζικές ακυρώσεις κατά το 2020 | Δημοσιονομικό κόστος = €800 εκ.
Μέτρο 6ο: Ενίσχυση 200 χιλιάδων ευάλωτων νοικοκυριών με προπληρωμένες χρεωστικές κάρτες για ποσά €300 μηνιαίως | Δημοσιονομικό κόστος = €720 εκ.
Μέτρο 7ο: Πρόγραμμα μονιμοποίησης «αναπληρωτών» καθηγητών & δημιουργίας δομών τηλεδιασκέψεων στα σχολεία | Δημοσιονομικό κόστος = €210 εκ.
Μέτρο +1: Αύξηση λοιπών δημοσίων επενδύσεων κατά €530 εκ.
Αθροιστικά, το κόστος των 7+1 Μέτρων ισούται με €3,6 δις ή το 2% του ΑΕΠ – ποσό που θα μειώσει το πρωτογενές πλεόνασμα στο επίπεδο στο οποίο θα έπρεπε να βρίσκεται έτσι κι αλλιώς.
Σημείωση: Το πραγματικό συνολικό δημοσιονομικό κόστος θα είναι σαφώς μικρότερο από €3,6 δις δεδομένου του πολλαπλασιαστικού αντίκτυπου των 7+1 Μέτρων – δηλαδή την αύξηση ΑΕΠ και φόρων ή, τουλάχιστον, την επιβράδυνση της ύφεσης.
Ανάλυση δημοσιονομικής βιωσιμότητας της πρότασης του ΜέΡΑ25
Τα 7+1 Μέτρα που προτείνει το ΜέΡΑ25 είναι η καλύτερη ευκαιρία να ΜΗΝ αυξηθεί κι άλλο το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ!
Είναι εύκολο να αποδειχθεί (βλ. πιο κάτω) ότι η μείωση του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος από το 3,5% στο 1,5% δεν θα αυξήσει το ποσοστό χρέους προς ΑΕΠ – ότι, εάν εφαρμοστούν τα 7+1 Μέτρα που προτείνω, αρκεί ένας ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ γύρω το 1,8% για να μειώνεται το ποσοστό δημόσιου χρέους – ένας ρυθμός μεγέθυνσης πολύ πιο εφικτός εάν €3,6 δις διαχυθούν στην οικονομία υπό την μορφή επένδυσης σε νευραλγικούς τομείς όπως προτείνουμε.
Αν ορίσουμε ως:
-
χ = το ποσοστό του συνολικού δημόσιου χρέους (Χ) προς το ονομαστικό ΑΕΠ (Υ) – δηλαδή χ = Χ/Υ
-
ε = το μεσοσταθμικό επιτόκιο αποπληρωμών του χρέους
-
μ = το ποσοστό μεγέθυνσης του ΑΕΠ (Υ)
-
π = το πρωτογενές πλεόνασμα
είναι εύκολο να αποδειχθεί ότι ο ρυθμός μεταβολής του χ, δηλαδή του ποσοστού χρέους προς ΑΕΠ, ισούται με:
(ε-μ)χ-π (*)
Άρα, για να μην αυξάνεται (ή να μειώνεται) το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ πρέπει το μέγεθος (ε-μ)χ-π να ίσο (ή μικρότερο) του μηδενός. Σήμερα, το μεσοσταθμικό επιτόκιο αποπληρωμών του χρέους είναι περίπου στο ε = 2,6% και το ποσοστό χρέους χ=1,8 (δηλαδή περίπου 180% του ΑΕΠ). Αν θέσουμε ως στόχο πρωτογενούς το π=1,5% (αντί για το σημερινό π=3,5%), και αντικαθιστώντας αυτές τις τιμές στην έκφραση (*) πιο πάνω, βρίσκουμε τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ έτσι ώστε το ποσοστό χρέους να μειώνεται: μ > 1,77%.
Με άλλα λόγια, αν εφαρμοστούν άμεσα τα 7+1 Μέτρα που προτείνει το ΜέΡΑ25, αρκεί ένας ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ γύρω το 1,8% για να μειώνεται (αντί για να αυξάνεται) το ποσοστό δημόσιου χρέους. Είναι, επί πλέον, αναμφισβήτητο ότι για να επιτευχθεί η οποιαδήποτε μεγέθυνση του ΑΕΠ υπό τις σημερινές συνθήκες τα 7+1 Μέτρα του ΜέΡΑ25 είναι η μόνη ελπίδα.
Συμπερασματικά, τα 7+1 Μέτρα του ΜέΡΑ25 όχι μόνο στηρίζουν του κλάδους της οικονομίας και τις κοινωνικές ομάδες που πλήττονται από την νέα έκφανση της κρίσης που φέρνει η πανδημία του κορωνοϊού αλλά και περιορίζουν τον περαιτέρω εκτροχιασμό του δημόσιου χρέους.[1]
-
Χωρίς τα 7+1 Μέτρα που προτείνει το ΜέΡΑ25 σήμερα, η Νέα Ύφεση θα είναι αναπόφευκτη και μεγάλη
-
Μόνη ελπίδα πρόληψης της Νέας Ύφεσης και ενίσχυσης ΕΣΥ και κοινωνίας εναντίον του ιού είναι τα 7+1 Μέτρα του ΜέΡΑ25
Η διεθνής συγκυρία
Η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα βασιζόταν από το 2010 σε μη βιώσιμη φούσκα (κυρίως ιδιωτικού) χρέους. Το 2020 αυτή η επίπλαστη μεγέθυνση, όπως το ΜέΡΑ25 προειδοποιεί από το καλοκαίρι του 2019, θα έδινε τη θέση της σε νέα παγκόσμια ύφεση.
Η πανδημία που προκάλεσε ο κορωνοϊός απλά μετέτρεψε το σταδιακό «ξεφούσκωμα» σε ξαφνικό «σκάσιμο» και, έτσι, επέσπευσε, και βάθυνε, την προδιαγεγραμμένη ύφεση του 2020.
Η ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΩΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. Το πρόβλημα είναι ότι, ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΑΝ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΑΝΑΚΑΜΨΟΥΝ, π.χ. μέσω μεγάλων ενέσεων ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες, η νέα ύφεση θα είναι σημαντική και με διάρκεια.
Η πρωτοτυπία του εν εξελίξει υφεσιακού πλήγματος είναι ότι πλήττει τόσο την ζήτηση αγαθών όσο και την προσφορά.
Βασικός μηχανισμός μετάδοσης και εμβάθυνσης της νέας έκφανσης της κρίσης θα είναι, παγκοσμίως, το ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΧΡΕΟΣ. Π.χ. το ΔΝΤ προβλέπει ότι μια ύφεση μισή σε σχέση με εκείνη του 2009 θα «κοκκινίσει» δάνεια ύψους $19 τρις – με αποτέλεσμα τις πτωχεύσεις οι οποίες θα μειώσουν τα κρατικά έσοδα και θα αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες, δίνοντας έτσι το έναυσμα για νέα πίεση στο δημόσιο χρέος.
Συνοπτικά, η πανδημία που έφερε ο κορωνοϊός επιταχύνει και βαθαίνει την ήδη προδιαγεγραμμένη για το 2020 ύφεση.
Στο μεταξύ, η νομισματική πολιτική – π.χ. η ΕΚΤ – είναι ανήμπορη να βοηθήσει, καθώς τα πυρομαχικά της έχουν ήδη εξαντληθεί (π.χ. τα επιτόκια ΕΚΤ είναι ήδη στο -0,5% και οι μηνιαίες αγορές τίτλων στα €20 δις).
Άρα, οι κυβερνήσεις έχουν υποχρέωση να προβούν άμεσα σε ικανά προληπτικά μέτρα δημοσιονομικής ενίσχυσης.
Κάθε μέρα καθυστέρησης λήψης τέτοιων προληπτικών μέτρων αυξάνει το δημοσιονομικό κόστος της αντιμετώπισης της νέας ύφεσης.
ΑΜΕΣΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗ ΤΩΡΑ, ΧΩΡΙΣ THN ΕΓΚΡΙΣΗ TOY EUROGROUP
H κυβέρνηση της Ιταλίας, που έχει λιγότερο “δημοσιονομικό χώρο” από την ελληνική ανακοίνωσε ήδη τονωτική ένεση 10 δις ευρώ – χωρίς να περιμένει την έγκριση κανενός Eurogroup. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη με ποιό δικαίωμα δεν κάνει κάτι ανάλογο αλλά, αντίθετα, παρακαλά τν ελεημοσύνη του Eurogroup;
Η νομοθέτηση των 7+1 Μέτρων:
-
Δεν απαιτεί δανεικά – τα €3,6 δις είναι δικά μας χρήματα, χρήματα του ελληνικού λαού
-
Πρόκειται για πραγματική θωράκιση της οικονομίας στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, και σε πλήρη ευθυγράμμιση με την διεθνή πρακτική – αφήνοντας μάλιστα κι ένα ουκ ευκαταφρόνητο πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1,5%
ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΟΝΟΜΕΡΩΣ ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΙΚΑ
-
ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ δεν ισχυρίζονται ότι είμαστε εκτός Μνημονίων; Γιατί δεν κάνουν ό,τι η Ιταλία ή η Γαλλία (που ήδη έχει πρωτογενές έλλειμμα);
-
Πού είναι ο πατριωτισμός της ΝΔ; Τον ξεχνούν εκτός της αίθουσας του Eurogroup;
-
Πού είναι η αλληλεγγύη της ΕΕ; Η κα Μέρκελ δήλωσε χτες ότι στηρίζει την Ελλάδα. Δεν χρειαζόμαστε ούτε την αλληλεγγύη τους ούτε τη στήριξή τους; Να χρησιμοποιήσουμε τα δικά μας χρήματα απαιτούμε ώστε να στηρίξουμε εμείς τα νοσοκομεία μας, τα σχολειά μας, τους μικρομεσαίους μας, τον τουρισμό μας – και με τρόπο που δεν αυξάνει το χρέος μας.
Είναι πατριωτικό και ευρωπαϊκό καθήκον η άμεση εφαρμογή των 7+1 Μέτρων που πρότεινε χτες το ΜέΡΑ25.
Σημείωση
[1] Αν μάλιστα καταφέρναμε να εξισώσουμε το επιτόκιο αποπληρωμών με το ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως προτείνει το ΜέΡΑ25 από την ίδρυσή του έως σήμερα (δηλαδή ε=μ), τότε και μηδέν να είναι το πρωτογενές πλεόνασμα το χρέος δεν θα αυξηθεί, ως ποσοστό του ΑΕΠ, ποτέ.
